کودکان مشتریان پر‎وپاقرص‌ لواشک هستند و پزشکان و متخصصان کودک، مخالفان آن تا جایی که برخی از این پزشکان کلاً مصرف لواشک را ممنوع می‌دانند،‌حالا باید دید فاصله این محبوبیت تا این ممنوعیت چقدر است.  
به گزارش بی باک به نقل از فارس، لواشک یک خوراکی ایرانی است که در نزد ایرانیان قدمتی دیرینه دارد. نیاکان ما برای نگهداری میوه، از میوه‌هایی همچون آلوچه و آلو، شیره غلیظ شده و قوام آمده درست کرده و در آفتاب پهن می‌کردند و بعد که خشک شد آن را مصرف می کردند؛ اما بحثی که این روزها درباره مصرف لواشک پیش می‌آید این است که آیا لواشک بخوریم یا نخوریم؟
امروز هم که سوار قطار مترو شدم صدای فروشنده دوره‌گرد توجهم را جلب کرد: لواشک، لواشک ترش خوشمزه، لواشک شیرین. عده ای دهانشان آب افتاد و ترغیب شدند که لواشک بخرند؛ در این بین کودکان و نوجوانان از همه خریدارتر بودند.
مادری برای دختربچه ۴ ساله خود لواشک می‌خرد و هر دو با ولع شروع به خوردن لواشک می کنند. از او می‌پرسم: لواشک برای دخترتان ضرری ندارد؛ از بهداشتی نبودن آن نمی‌ترسید؟
با لبخند می‌گوید:« نه بابا، تا حالا که چیزیمون نشده، این حرف‌ها مال تی‌تیش‌مامانی هاست».
نگاهشان می‌کنم، هم با لذت تمام به خوردن لواشک ادامه می‌دهند.
با لواشک مخالفم
احمد خداداد، فوق تخصص گوارش و کبد و تغذیه کودکان می‌گوید: من با تمام غذاهای دست‌ساز مخالفم؛ مخصوصاً با لواشک.
فوق تخصص تغذیه کودکان ادامه داد: در باغ‌های بزرگ، میوه‌ها را می‌جوشانند حتی با چکمه بر رویش می‌روند و فضای استریلی برای تهیه لواشک وجود ندارد.
خداداد افزود: البته اگر کارخانه‌ای باشد که استاندارد را رعایت کند و آزمایش‌های میکروبی را انجام دهد و بسته‌بندی مناسبی نیز وجود داشته باشد می‌توان گفت آن لواشک سالم است اما آن چیزی که در بازار می‌بینیم لواشک سالمی نیست و اگر افراد می‌خواهند به عنوان تنقلات از لواشک استفاده کنند بهتر است پول خود را صرف موادی کنند که ارزش غذایی بیشتری داشته باشد.
متخصص کبد و گوارش کودکان ادامه داد: البته لواشک یک مقدار املاح و ویتامین هم دارد اما به هر حال لواشک ماده ایمنی نیست.
بادام و پسته به جای لواشک
محمدحسین سلطان زاده، فوق تخصص عفونی کودکان می‌گوید: لواشک هم چیزی مثل چیپس، پفک و امثالهم است و ما به هیچ عنوان مصرف آن را برای کودکان توصیه نمی‌کنیم.
این متخصص نوزادان و کودکان افزود: بهتر است به جای لواشک از بادام، پسته، فندق و دانه ذرت برای کودکان استفاده شود.
میوه تازه از لواشک بهتر است
غلامرضا خاتمی، رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران گفت: میوه تازه از لواشک بهتر است و اگر در هر فصلی از میوه تازه همان فصل استفاده شود حتی از آب همان میوه هم مفیدتر است. حتی مصرف میوه در مقایسه با خشک شده میوه بهتر است.
وی به پروسه درست کردن لواشک و استفاده از مواد نگهدارنده در صنایع غذایی اشاره داشت و افزود: من به خانواده‌ها می‌گویم میوه از لواشک ارجح‌تر است حتی اگر خانواده‌ای عنوان کند که کودکش میوه نمی‌خورد و می‌خواهند لواشک را جایگزین آن کنند من می‌گویم به هر حال کودک می تواند از نوع دیگری از میوه استفاده ‌کند و جایگزین کردن لواشک به جای میوه به هیچ عنوان درست نیست.
لواشک چاق کننده است
سید علی کشاورز، مدیر گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز اظهار داشت: لواشک چون از میوه تهیه می‌شود غنی از بیشتر ویتامین‌ها و املاح معدنی است؛ اگر چه طبیعی است که در ضمن تهیه آن برخی از ویتامین‌ها از جمله ویتامین C از بین برود.
وی ادامه داد: لواشک عصاره میوه است و میزان قند موجود در میوه‌ها ۵ تا ۱۵ درصد است که این مقدار قند در لواشک چند برابر می‌شود؛ پس بدیهی است که لواشک چاق کننده باشد.
استاد رشته تغذیه افزود: خیلی از افراد چاق، لواشک ترش می‌خورند تا لاغر شوند اما به این فکر نمی‌کنند که لواشک چه ترش و چه شیرین، قندش چند برابر خود میوه است و چاق‌کننده است.
کشاورز، به عناصر معدنی، قند و املاح معدنی موجود در لواشک اشاره داشت و افزود: وجود این عناصر، محیطی مناسب برای رشد قارچ‌، میکروب‌ و انگل‌ها فراهم می‌سازند که در شرایط نامناسب تهیه و نگهداری لواشک می‌توانند خطرات قارچی و میکروبی را برای افراد به دنبال داشته باشند.
مدیر گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، مصرف لواشک برای کودکان را نامناسب ارزیابی کرد و افزود: به نظر من لواشک ماده غذایی مناسبی از نظر بهداشتی نیست و با توجه به جنبه مثبت لواشک، باید جنبه‌های منفی و غیربهداشتی آن را نیز مدنظر قرار داد.
آلودگی ثانویه در کمین لواشک بهداشتی
علی محرابی توانا، دکترای میکروب‌شناسی پزشکی و بهداشت اظهار داشت: لواشک‌هایی که توسط دوره‌گردها به فروش می‌رسد چون غیربهداشتی تهیه شده‌اند می‌تواند به انسان ضرر برسانند.
وی افزود: ضمن تهیه لواشک‌ در محیط های باز، میکروب و انگل موجود در محیط به اضافه گرد و غبار موجود در فضا و به علت رعایت نشدن بهداشت فردی می‌تواند لواشک آلوده‌ای را فراهم سازد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله ادامه داد: یکسری میکروب‌، باکتری‌ و انگل‌ در محیط وجود دارند که از طریق دست منتقل می‌شوند؛ به این ترتیب که اگر فرد تهیه‌کننده مسائل بهداشتی را رعایت نکند و در مرحله تهیه لواشک از دستکش استفاده نکند این لواشک آلوده می‌تواند باعث مسمومیت غذایی فرد شود و در این بین، کودکان چون سطح ایمنی پایین‌تری دارند بیشتر در معرض مسمومیت‌ها قرار می‌گیرند.
محرابی‌توانا گفت: شایع‌ترین بیماری‌هایی که بر اثر مصرف مواد غذایی آلوده از جمله لواشک به وجود می‌آید بسته به نوع میکروب و آلودگی از تهوع، استفراغ تا اسهال متغیر است و با توجه به نوع آلودگی از نیم ساعت تا ۳۶ ساعت بعد از مصرف علائم آن آشکار می‌شود، البته تعدادی از این بیماری‌ها خود به خود خوب می‌شوند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله تصریح کرد: البته لواشک‌هایی داریم که در کارخانجات استاندارد و تحت نظر متخصص صنایع غذایی و با اضافه کردن مواد افزودنی به میزان مجاز تهیه می‌شوند اما به هر حال به افراد توصیه می‌کنم که در مصرف آنها هم زیاده‌روی نکنند.
دکترای میکروب‌شناسی پزشکی و بهداشت افزود: بحث دیگر این است که ما با افرادی مواجه می‌شویم که بعد از خوردن لواشک استاندارد نیز دچار مسمومیت می‌شوند در صورتی که محصول آلودگی اولیه ندارد اما چون خود فرد آلودگی ثانویه داشته، دچار مسمومیت می‌شود.
محرابی توانا گفت: در این موارد چون افراد قبل از مصرف دست خود را با آب و صابون نشسته‌اند آلودگی میکروبی ثانویه را به محصول استریل و فاقد میکروب منتقل کرده و باعث مسمومیت خود می‌شوند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی بقیة‌الله ادامه داد: بهتر است افراد از موادی مصرف کنند که از بهداشت آن مطمئن هستند و آن محصول دارای برچسب سلامت وزارت بهداشت باشد و ثانیاً قبل از استفاده از مواد غذایی دست خود را با آب و صابون بشویند تا آلودگی ثانویه را منتقل نکنند و در مصرف نیز اعتدال را رعایت کنند.
محرابی توانا به سخن امام علی (ع) که فرمودند «سلامتی بالاترین نعمت‌ها است» اشاره کرد و گفت: بهتر است افراد از سلامتی خود به بهترین نحو مواظبت کنند و مراقبت باشند غذای آلوده نخورند و با رعایت بهداشت سلامت خود و دیگران را حفظ کنند.