ملّا مختار حکیم نقویان

ملّا مختار حکیم نقویان (ت 1244ش – م 1339ش)

     ملّا مختار حکیم نقویان یکی از پزشکان مشهور و محققان طب سنتی استان خراسان شمالی و از شاگردان  استاد میرزا عبدالکریم نظم الاطبا بجنوردی مشهور به حکیم ناصح می باشد. ملّا مختار حکیم نقویان در سال 1285 ق (1244 ش) در بجنورد دیده به جهان گشود. از نظر نسب شناسی و سابقه خانوادگی، از نوادگان امیر علیشیر نوایی وزیر معروف دوره تیموری بود. حکیم نقویان برادرزاده طبیب معروف میرزا عبدالکریم ناصح بجنوردی می باشد که به دلیل موقعیت شغلی عمویش در تهران، عازم آن شهر شد و نزد عمویش، طب و زبان فرانسه را فراگرفت. وی پس از شش سال فراگیری علم طب به بجنورد بازگشت و به کار طبابت مشغول شد و در اواخر عمر در روستای زادگاه خویش کلاته نقی سکونت اختیار کرد و در سال 1339 ش در همان جا چشم از جهان فروبست. ملّا مختار افزون بر ناصح از دکتر اسماعیل سامی نیز اجازه طبابت داشت . در حکم طبابت که عمویش به وی داد ، بر شغل موروثی اجداد که همانا طبابت بوده تاکید می شود و این گویای حفظ مواریث کهن نزد بزرگان و به ویژه نوادگان امیر علیشیر نوایی است و دیگر نوع توجه به نوع آموزش ها و آنچه در قدیم و جدید معمول بوده است. مورد دیگر، اطمینان دادن به مردم منطقه از جهت توانایی علمی و تخصصی ملّا مختار حکیم  و مهم تر از همه ، افزون بر توجه دادن پزشک به تخصص خویش یعنی دقت در طبابت و علم پزشکی، به او یادآور می شود که باید از روی بصیرت، دقت و دلسوزی، اهالی را درمان و معالجه کند، چون که میرزا عبدالکریم در درجه اول، معلم اخلاق بوده و مقیّد به عرفان و معنویّات است، لذا سعی دارد در کنار علم طب، نکات اخلاقی را نیز به شاگرد خود یادآور شود. شیوه طبابت و نیز استفاده از طب سنتی و توجه خاص ملّا مختار حکیم نقویان جهت به کار بردن گیاهان دارویی منطقه خراسان شمالی برای درمان، از وی پزشکی حاذق و صاحب سبک ساخت. متاسفانه از پژوهش ها و دست نوشته های پزشکی به ویژه در طب سنتی و گیاهان دارویی خراسان شمالی اطلاعی در دست نیست.

(عباسیان و سیدی زاده ، 1372، ص 175، آقاملایی، 1389، ص 440.)

ملّا مختار حکیم نقویان ,نقویان, پزشک ,طب سنتی, خراسان شمالی, مشاهیر, مفاخر ,بزرگان, بجنورد ,حکیم