دعای صحیفه سجادیه
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ
اَللَّهُمَّ یا مَنْ لایَصِفُهُ نَعْتُ الْواصِفینَ، وَ یا مَنْ لا یُجاوِزُهُ
رَجآءُالرّاجینَ، وَیا مَنْ لا یَضیعُ لَدَیْهِ اَجْرُالْمُحْسِنینَ، وَ یا
مَنْ هُوَ مُنْتَهى خَوْفِ الْعابِدینَ، وَ یا مَنْ هُوَ غایَةُ خَشْیَةِ
الْمُتَّقینَ، هذا مَقامُ مَنْتَداوَلَتْهُ اَیْدِىالذُّنُوبِ، وَقادَتْهُ اَزِمَّةُ
الْخطایا، وَ اسْتَحْوَذَ عَلَیْهِ الشَّیْطانُ، فَقَصَّرَ عَمّا اَمَرْتَ بِهِ
تَفْریطاً، وَ تَعاطى ما نَهَیْتَ عَنْهُ تَغْریراً، کَالْجاهِلِ بِقُدْرَتِکَ
عَلَیْهِ، اَوْ کَالْمُنْکِرِ فَضْلَ اِحْسانِکَ اِلَیْهِ، حَتّى اِذَا انْفَتَحَ لَهُ
بَصَرُالْهُدى، وَ تَقَشَّعَتْعَنْهُ سَحآئِبُالْعَمى، اَحْصى ماظَلَمَ
بِهِ نَفْسَهُ، وَ فَکَّرَ فیما خالَفَ بِهِ رَبَّهُ، فَرَاى کَبیرَ عِصْیانِهِ کَبیراً،
وَ جَلیلَ مُخالَفَتِهِ جَلیلاً، فَاَقْبَلَ نَحْوَکَ مُؤَمِّلاً لَکَ، مُسْتَحْیِیاً
مِنْکَ، وَ وَجَّهَ رَغْبَتَهُ اِلَیْکَ ثِقَةً بِکَ، فَاَمَّکَ بِطَمَعِهِ یَقیناً،
وَ قَصَدَکَ بِخَوْفِهِ اِخْلاصاً، قَدْ خَلا طَمَعُهُ مِنْ کُلِّ مَطْمُوعٍ
فیهِ غَیْرِکَ، وَ اَفْرَخَ رَوْعُهُ مِنْ کُلِّ مَحْذُورٍ مِنْهُ سِواکَ، فَمَثَلَ
بَیْنَ یَدَیْکَ مُتَضَرِّعاً، وَغَمَّضَ بَصَرَهُ اِلَى الْاَرْضِ مُتَخَشِّعاً،
وَ طَأْطَأَ رَاْسَهُ لِعِزَّتِکَ مُتَذَلِّلاً، وَ اَبَثَّکَ مِنْ سِرِّهِ ما اَنْتَ اَعْلَمُ
بِهِ مِنْهُ خُضُوعاً، وَ عَدَّدَ مِنْ ذُنُوبِهِ ما اَنْتَ اَحْصى لَها
خُشُوعاً، وَ اسْتَغاثَ بِکَ مِنْ عَظیمِ ما وَقَعَ بِهِ فى عِلْمِکَ، وَ
قَبیحِ ما فَضَحَهُ فى حُکْمِکَ: مِنْ ذُنُوبٍ اَدْبَرَتْ لَذّاتُها
فَذَهَبَتْ، وَ اَقامَتْ تَبِعاتُها فَلَزِمَتْ، لایُنْکِرُ - یااِلهى - عَدْلَکَ
اِنْ عاقَبْتَهُ، وَ لایَسْتَعْظِمُ عَفْوَکَ اِنْ عَفَوْتَ عَنْهُ وَ رَحِمْتَهُ،
لِأَنَّکَ الرَّبُّ الْکَریمُ الَّذى لایَتَعاظَمُهُ غُفْرانُ الذَّنْبِ الْعَظیمِ.
اَللَّهُمَّ فَهااَنَاذا قَدْجِئْتُکَ مُطیعاً لِأَمْرِکَ فیما اَمَرْتَ
بِهِ مِنْالدُّعآءِ، مُتَنَجِّزاً وَعْدَکَ فیما وَعَدْتَ بِهِ مِنَ الْاِجابَةِ،اِذْ
تَقُولُ: «اُدْعُونى اَسْتَجِبْ لَکُمْ». اَللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ
وَ الٍهٍ, وَ القَنی بٍمَعرَتٍکَ کَما لَقیتکَ باٍقراری, وَ ارفَعنی عَن
مَصارِعِالذُّنُوبِ کَما وَضَعْتُ لَکَنَفْسى، وَاسْتُرْنى بِسِتْرِکَ
کَما تَاَنَّیْتَنى عَنِ الْاِنْتِقامِ مِنّى. اَللَّهُمَّ وَ ثَبِّتْ فى طاعَتِکَ نِیَّتى،
وَ اَحْکِمْ فى عِبادَتِکَ بَصیرَتى، وَ وَفِّقْنى مِنَ الْاَعْمالِ لِما
تَغْسِلُ بِهِ دَنَسَ الْخَطایا عَنّى، وَ تَوَفَّنى عَلى مِلَّتِکَ وَ مِلَّةِ نَبِیِّکَ
مُحَمَّدٍ -عَلَیهِالسَّلامُ- اِذا تَوَفَّیْتَنى. اَللَّهُمَّ اِنّى اَتُوبُاِلَیْکَ
فى مَقامى هذا مِنْ کَبآئِرِ ذُنُوبى وَ صَغآئِرِها، وَ بَواطِنِ سَیِّئاتى
وَ ظَواهِرِها، وَ سَوالِفِ زَلاّتى وَ حَوادِثِها، تَوْبَةَ مَنْ لایُحَدِّثُ
نَفْسَهُ بِمَعْصِیَةٍ، وَ لایُضْمِرُ اَنْ یَعُودَ - فى خَطیئَةٍ، وَ قَدْ قُلْتَ
یا اِلهى فى مُحْکَمِ کِتابِکَ اَنَّکَ تَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِکَ، وَ
تَعْفُو عَنِ السَّیِّئاتِ، وَ تُحِبُّ التَّوَّابینَ، فَاقْبَلْ تَوْبَتى کَما
وَعَدْتَ، وَاعْفُ عَنْ سَیِّئاتى کَما ضَمِنْتَ، وَ اَوْجِبْ لى
مَحَبَّتَکَ کَما شَرَطْتَ، وَلَکَ - یا رَبِّ - شَرْطى اَلاَّ اَعُودَ فى
مَکْرُوهِکَ، وَ ضَمانى اَنْ لا اَرْجِعَ فى مَذْمُومِکَ، وَ عَهْدى
اَنْ اَهْجُرَ جَمیعَ مَعاصیکَ. اَللَّهُمَّ اِنَّکَ اَعْلَمُ بِما عَمِلْتُ،
فَاغْفِرْ لى ما عَلِمْتَ، وَ اصْرِفْنى بِقُدْرَتِکَ اِلى ما اَحْبَبْتَ.
اَللَّهُمَّ وَ عَلَىَّ تَبِعاتٌ قَدْ حَفِظْتُهُنَّ، وَ تَبِعاتٌ قَدْ نَسِیتُهُنَّ،
وَ کُلُّهُنَّ بِعَیْنِکَ الَّتى لاتَنامُ، وَ عِلْمِکَ الَّذى لایَنْسى،
فَعَوِّضْ مِنْها اَهْلَها، وَ احْطُطْ عَنّى وِزْرَها، وَ خَفِّفْ عَنّى
ثِقْلَها، وَ اعْصِمْنى مِنْ اَنْ اُقارِفَ مِثْلَها. اَللَّهُمَّ وَ اِنَّهُ لا
وَفآءَ لى بِالتَّوْبَةِ اِلاّ بِعِصْمَتِکَ، وَ لاَاسْتِمْساکَ بى عَنِ الْخَطایا
اِلاَّ عَنْ قُوَّتِکَ، فَقَوِّنى بِقُوَّةٍ کافِیَةٍ، وَ تَوَلَّنى بِعِصْمَةٍ مانِعَةٍ.
اَللَّهُمَّ اَیُّما عَبْدٍ تابَ اِلَیْکَ وَ هُوَ فى عِلْمِ الْغَیْبِ عِنْدَکَ
فاسِخٌ لِتَوْبَتِهِ، وَ عآئِدٌ فى ذَنْبِهِ وَ خَطیئَتِهِ، فَاِنّى اَعُوذُ بِکَ
اَنْ اَکُونَ کَذلِکَ، فَاجْعَلْ تَوْبَتى هذِهِ تَوْبَةً لا اَحْتاجُ بَعْدَها
اِلى تَوْبَةٍ، تَوْبَةً مُوجِبَةً لِمَحْوِ ما سَلَفَ، وَالسَّلامَةِ فیما بَقِىَ.
اَللَّهُمَّ اِنّى اَعْتَذِرُ اِلَیْکَ مِنْ جَهْلى، وَ اَسْتَوْهِبُکَ سُوءَ فِعْلى،
فَاضْمُمْنى اِلى کَنَفِ رَحْمَتِکَ تَطَوُّلاً، وَ اسْتُرْنى بِسِتْرِ
عافِیَتِکَ تَفَضُّلاً. اَللَّهُمَّ وَ اِنّى اَتُوبُ اِلَیْکَ مِنْ کُلِّ ما خالَفَ
اِرادَتَکَ، اَوْ زالَ عَنْ مَحَبَّتِکَ،مِنْخَطَراتِقَلْبى،وَلَحَظاتِ
عَیْنى، وَ حِکایاتِ لِسانى، تَوْبَةً تَسْلَمُ بِها کُلُّ جارِحَةٍ عَلى
حِیالِها مِنْ تَبِعاتِکَ، وَ تَاْمَنُ مِمّا یَخافُ الْمُعْتَدُونَ مِنْ اَلیمِ
سَطَواتِکَ. اَللَّهُمَّ فَارْحَمْ وَحْدَتى بَیْنَ یَدَیْکَ، وَ وَجیبَ
قَلْبى مِنْ خَشْیَتِکَ، وَ اضْطِرابَ اَرْکانى مِنْ هَیْبَتِکَ، فَقَدْ
اَقامَتْنى -یارَبِّ- ذُنُوبى مَقامَالْخِزْىِ بِفِنآئِکَ، فَاِنْ سَکَتُّ
لَمْیَنْطِقْ عَنّى اَحَدٌ، وَ اِنْ شَفَعْتُ فَلَسْتُ بِاَهْلِ الشَّفاعَةِ.
اَللَّهُمَّ صَلِّ - عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَ شَفِّعْ فى خَطایاىَ کَرَمَکَ،
وَعُدْ عَلى سَیِّئاتى بِعَفْوِکَ، وَ لاتَجْزِنى جَزآئى مِنْ عُقُوبَتِکَ،
وَابْسُطْ عَلَىَّ طَوْلَکَ، وَ جَلِّلْنى بِسِتْرِکَ، وَافْعَلْ بى فِعْلَ
عَزیزٍ تَضَرَّعَ اِلَیْهِ عَبْدٌ ذَلیلٌ فَرَحِمَهُ، اَوْ غَنِىٍّ تَعَرَّضَ لَهُ
عَبْدٌ فَقیرٌ فَنَعَشَهُ. اَللَّهُمَّ لا خَفیرَ لى مِنْکَ فَلْیَخْفُرْنى عِزُّکَ،
وَ لا شَفِیعَ لى اِلَیْکَ فَلْیَشْفَعْ لى فَضْلُکَ، وَ قَدْ اَوْجَلَتْنى
خَطایاىَ فَلْیُؤْمِنّى عَفْوُکَ، فَما کُلُّ ما نَطَقْتُ بِهِ عَنْ جَهْلٍ
مِنّى بِسُوءِ اَثَرى، وَ لا نِسْیانٍ لِما سَبَقَ مِنْ ذَمیمِ فِعْلى،
لکِنْ لِتَسْمَعَ سَمآؤُکَ وَ مَنْ فیها، وَ اَرْضُکَ وَ مَنْ عَلَیْها
ما اَظهَرت لَکَ مٍنَ الندَمٍ, وَ لَجَات اٍلَیکَ فیهٍ مٍنَ التوبه , فَلَعَل
بَعْضَهُمْ بِرَحْمَتِکَ یَرْحَمُنى لِسُوءِ مَوْقِفى، اَوْ تُدْرِکُهُ الرِّقَّةُ
عَلَىَّ - لِسُوءِ حالى، فَیَنالَنى مِنْهُ بِدَعْوَةٍ هِىَ اَسْمَعُ لَدَیْکَ مِنْ
دُعآئى، اَوْشَفاعَةٍ اَوْ کَدُ عِنْدَکَ مِنْ شَفاعَتى، تَکُونُ بِها نَجاتى
مِنْ غَضَبِکَ، وَ فَوْزَتى بِرِضاکَ. اَللَّهُمَّ اِنْ یَکُنِ النَّدَمُ تَوْبَةً
اِلَیْکَ فَاَنَا اَنْدَمُ النّادِمینَ، وَ اِنْ یَکُنِ التَّرْکُ لِمَعْصِیَتِکَ اِنابَةً
فَاَنَا اَوَّلُ الْمُنیبینَ، وَ اِنْ یَکُنِالْاِسْتِغْفارُ حِطَّةً لِلذُّنُوبِ فَاِنّى
لَکَ مِنَ الْمُسْتَغْفِرینَ. اَللَّهُمَّ فَکَما اَمَرْتَ بِالتَّوْبَةِ وَ ضَمِنْتَ
الْقَبُولَ، وَ حَثَثْتَ عَلَى الدُّعآءِ وَ وَعَدْتَ الْاِجابَةَ، فَصَلِّ
عَلى مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَاقْبَلْتَوْبَتى، وَلاتَرْجِعْنىمَرْجِعَ الْخَیْبَةِ
مِنْ رَحْمَتِکَ، اِنَّکَ اَنْتَ التَّوّابُ عَلَى الْمُذْنِبینَ، وَ الرَّحیمُ
لِلْخاطِئینَ الْمُنیبینَ.اَللَّهُمَّ صَلِعَلَى مُحَمَّدٍ وَالِهِ کَماهَدَیْتَنا
بِهِ، وَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ کَمَا اسْتَنْقَذْتَنا بِهِ، وَ صَلِعَلى
مُحَمَّدٍ وَ الِهِ صَلوةً تَشْفَعُ لَنا یَوْمَ الْقِیمَةِ وَ یَوْمَ الْفاقَةِ
اِلَیْکَ، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ، وَ هُوَ عَلَیْکَ یَسیرٌ.
خدایا
اى کسى که توصیف واصفان از وصفت فرو ماند، و اى کسى که امید امیدواران از
تو درنگذرد، و اى کسى که اجر نکوکاران نزد تو ضایع نشود، و اى کسى که خوف
عبادت کنندگان به تو پایان پذیرد، و اى کسى که بیم پرهیزکاران به تو منتهى
گردد، این مقام کسى است که گناهان او را دست بدست گردانده، و شیطان بر او
غالب گشته است، و از این جهت در برابر امر تو از روى بىمبالاتى کوتاهى
کرده. و از سر غرور به نواهى تو گرائیده است. مانند کسى که به قدرت تو بر
خود جاهل، یا فضل و احسان ترا در باره خویش منکر باشد. تا چون چشم هدایتش
گشوده گشته و ابرهاى کورى از برابرش پراکنده شده، ظلمهاى خود را در باره
نفس خویش برشمرده، و در موارد مخالفت خود با پروردگارش فکر کرده، تا گناه
بزرگش را بزرگ و مخالفت عظیمش را عظیم دیده، پس در حالى که بتو امیدوار و
از تو شرمسار بوده بسوى تو رو آورده، و از سر اعتماد روى دلش را به جانب تو
متوجه ساخته. پس از فرط اطمینان و یقین با بار طمعش آهنگ تو کرده، و از سر
اخلاص با توشه ترسش قصد درگاه تو نموده، در حالى که به هیچ کس جز تو طمع
نداشته، و از هیچ چیز غیر از تو نمىترسیده، پس در حضور تو با حال تضرع
ایستاده، و دیدهاش را از روى خضوع به زمین دوخته، و در برابر عزتت با تذلل
و خوارى سر بزیر افکنده، و از سر فروتنى راز درونى خود را که تو بهتر از
او مىدانى براى تو آشکار ساخته، و به آئین خشوع گناهانش را که تو حساب آن
را بهتر دارى برشمرده، و از مهلکه عظیمى که در عالم علم تو بر او وارد شده و
از کار زشتى که او را در دادگاه حکومت تو رسوا ساخته بتو استغاثه کرده،
همان گناهان که لذتهایش روى برتافته تا سپرى شده و وبالش همچنان بر جاى
مانده، تا مزمن گشته است. اکنون من، در پیشگاه تو مانند چنین بندهاى هستم
که با این اوصاف در حالى پیش تو ایستاده، که اگر عقوبتش کنى منکر عدل تو
نشود، و اگر از او درگذرى و بر او رحمت آورى عفو ترا عجیب و عظیم نشمارد.
زیرا که تو آن پروردگار کریمى هستى که آمرزش گناه بزرگ در نظرت بزرگ
نمىنماید.
خدایا پس اینک منم که در حال اطاعت فرمان تو در دعائى که به
آن امر کردهاى، و در حال طلب وفاى به وعدهات در اجابتى که وعده دادهاى
به درگاه تو آمدهام. آنجا که فرمودهاى «مرا بخوانید تا شما را اجابت
کنم».
خدایا پس بر محمد و آلش رحمت فرست، و با آمرزش خود با من برخورد
کن، همچنانکه من با اعتراف خود با تو برخورد کردم، و مرا از افتادنگاههاى
گناهان بردار، همچنانکه خود را براى تو پست ساختهام، و مرا در پرده ستاریت
بپوشان، همچنانکه در انتقامم درنگ کردى .
خدایا و نیتم را در طاعت خود
ثابت ساز، و بصیرتم را در عبادتت قوى گردان، و مرا به اعمالى موفق دار که
بوسیله آن چرک گناهان را از من بشوئى، و هنگام وفات مرا به ملت خود و ملت
پیغمبرت: محمد علیهالسلام بمیران.
خدایا من در این مقام خود بسوى تو
باز مىگردم. از گناهان کبیره و صغیرهام، و از معصیتهاى پوشیده و آشکارم، و
از لغزشهاى دیرینه و تازهام، مانند باز گشتن تائبى که خیال گناه در دلش
نگذرد و فکر برگشتن به خطائى را به ضمیر راه ندهد، و تو خود فرمودهاى - اى
پروردگار من - در کتاب محکمت، که توبه را از بندگانت مىپذیرى، و از
گناهان درمىگذرى، و توبه کنندگان را دوست مىدارى. پس به مقتضاى وعده خود
توبهام را بپذیر، و بر حسب ضمانت خود از گناهم درگذر و چنانکه شرط
کردهاى، محبتت را بر من لازم گردان، و شرط من با تو - اى پرورگار من - آن
است که به آنچه ناپسند تو است باز نگردم، و ضمانتم آنکه بکارى که پیش تو
نکوهیده است رجوع نکنم، و پیمانم این است که از همه معاصى تو دورى گزینم.
خدایا تو به آنچه من کردهام داناترى پس بیامرز براى من آنچه را که مىدانى و بازگردان مرا به قدرت خود به آنچه دوست دارى.
خدایا،
بر ذمه من غرامتها و مسئولیتهائى است که آنها را بیاد دارم و غرامتها و
مسئولیتهائى هست که فراموش کردهام، و همه آنها برابر چشم تو است که به
خواب نمىرود و پیش علم تو است که فراموش نمىکند. پس در برابر آنها به
صاحبانش عوض بده، و وزرش را از دوش من بینداز، و سنگینیش را از من تخفیف ده
و مرا از ارتکاب مانند آنها بازدار.
خدایا، و من یاراى انجام توبه
ندارم مگر به نگهدارى تو و از گناهها خوددارى نمىتوانم، مگر به قوت تو. پس
مرا به نیروئى کافى و عصمتى مانع از گناه تعهد فرماى .
خدایا هر بنده
که بسوى تو باز گردد و حال آنکه در علم غیب تو شکننده توبه و بازگردنده به
گناه و خطاى خویش باشد. پس من بتو پناه مىبرم از آنکه مانند او باشم. پس
توبه مرا چنان توبهاى قرار ده که پس از آن به توبهاى محتاج نباشم:
توبهاى که موجب محو گناهان گذشته و سلامت از گناه در بقیه ایام عمر باشد.
خدایا
من از نادانى خود به درگاه تو عذر مىطلبم، و بخشش بدى کردارم را از تو
مىخواهم. پس از روى احسان مرا به کنف رحمت خود در آور و از راه تفضل در
جامه عافیت بپوشان.
خدایا من از آن خاطرات دل و نگاههاى چشم و گفتگوهاى
زبانم که مخالف اراده تو یا بیرون از حد محبت تو باشد، پیش تو چنان توبه
مىکنم که هر یک از اعضایم - جداگانه - از عقوبتهاى تو سالم بماند، و از
قهر و انتقام شدید و دردناکت که بیدادگران از آن مىهراسند ایمن گردد.
خدایا
پس بر تنهائیم در برابر تو، و بر طپیدن دلم از ترس تو، و لرزه اعضایم از
هیبت تو، رحمت آور زیرا گناهانم اى پروردگار من در ساحت تو مرا در مقام
رسوائى بپا داشته. پس اگر ساکت شوم، احدى در بارهام سخن نمىگوید و اگر
وسیلهاى یا کفیلى طلبم، سزاوار شفاعت نیستم.
خدایا بر محمد و آلش رحمت
فرست، و کرمت را در خطاهایم شفیع ساز، و به آئین مهربانى گناهانم را ببخش، و
مرا به آنچه سزاوار آنم عقوبت مفرماى. و دامن احسانت را بر من بگستر، و
مرا در پرده عفوت بپوشان، و با من معامله شخص مقتدرى کن که بندهاى ذلیل با
تضرع و خضوع به درگاه او رفته، پس آن مقتدر بر او رحمت آورده. یا توانگرى
که بندهاى فقیر نزد او آمده، پس آن توانگر او را از خاک برداشته.
خدایا
مرا از تو پناه دهندهاى نیست، پس باید که قدرتت مرا پناه دهد، و مرا
شفیعى بسوى تو نیست، پس باید فضل تو شفیعم شود، و گناهم مرا به هراس
افکنده، پس باید عفو تو مرا ایمن سازد. پس با این حال آنچه بر زبان راندم،
از جهت جهل به کردار زشت و در اثر فراموشى کارهاى نکوهیده پیشینم نیست.
بلکه براى آن است که آسمان تو و هر که در آن ساکن است، و زمین تو و هر که
بر روى آن است ندامتى را که آشکار کردم و توبهاى را که در آن بتو پناه
بردم، بشنوند تا مگر یکى از ایشان - به رحمت تو - بر پریشان حالیم رحم
آورد. یا براى آشفتگیم بر من رقت کند. پس از جانب او دعائى بمن رسد که از
دعاى من نزد تو به اجابت نزدیکتر باشد. یا شفاعتى دست دهد که نزد تو از
شفاعت من استوارتر باشد که نجات من از خشم تو، و دست یافتنم به خشنودى تو
در طى آن باشد.
خدایا اگر پشیمانى پیش تو توبه است، پس من پشیمانترین
پشیمانهایم و اگر ترک گناهت انابه است پس من اولین انابت کنندگانم، و اگر
استغفار سبب ریختن گناهان است پس من پیش تو از مستغفرانم .
خدایا پس
همچنانکه به توبه فرمان دادى و قبول آن را ضمانت کردى، و بر دعا تحریص و
ترغیب کردى و وعده اجابت دادى، بر محمد و آلش رحمت فرست، و توبه مرا قبول
کن، و به ناامیدى از رحمتت بازم مگردان، زیرا توئى پذیرنده توبه گناهکاران
و بخشنده بر خطاپیشگان بازگرایندگان.
خدایا بر محمد و آلش رحمت فرست،
همچنانکه بوسیله او ما را هدایت کردى، و بر محمد و آلش رحمت فرست همچنانکه
به سبب او ما را رهائى دادى، و بر محمد و آلش رحمت فرست، چنان رحمتى که ما
را در روز رستاخیز و در روز احتیاج بتو شفاعت کند. زیرا که تو بر هر چیز
قدرت بىپایان دارى. و آن براى تو آسان است.